سرظان خطرناک لب در اثر اشعه ماوراء بنفش خورشید در کوهنوردی:

انجمن پزشکی کوهستان ایران: سرطان لب یکی از شایع ترین سرطان های دهان است که اغلب در مردان بروز می کند. شایع ترین نوع سرطان لب هم، نوع سنگفرشی آن است که می تواند پخش شود.

سرطان لب
علل بروز سرطان لب
اگر افراد و به خصوص آقایان که بیشتر در معرض ابتلا به سرطان لب قرار دارند، با علل بروز آن آشنا شوند، می توانند از عوامل خطرزای آن دوری کنند و شانس خود را برای ابتلا به این سرطان کاهش دهند.

علل بروز سرطان لب عبارتند از :
1- مصرف تنباکو : مصرف محصولات تنباکو از قبیل سیگار، پیپ و قلیان یکی از عوامل خطری است که سبب افزایش احتمال ابتلا به سرطان لب می شود

2- عفونت های ویروسی : اگر چه به بطور کامل ثابت نشده، ولی نتایج برخی تحقیقات حاکی از آن است که ویروسی به نام (HPV)یا ویروس پاپیلومای انسانی، احتمال ابتلا به سرطان لب را افزایش می دهد(همانطور که میدانید یکی از مشکلات قرار گرفتن در برابر اشعه آفتاب و ماوراء بنفش خورشید بروز تبخال در صورت و لب می باشد که می تواند زمینه بروز سرطان لب را افزایش دهد).

3- کمبود برخی موادمغذی: برنامه غذایی که عناصری مانند آهن، اسید فولیک، سلنیوم و ویتامین های A و E را کمتر دارد، احتمال ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهد.

4- عدم رعایت بهداشت دهان: عدم رعایت نکات بهداشتی در ناحیه دهان (مثل مسواک زدن) سبب ابتلا به سرطان لب و دهان می شود.

5- عوامل ژنتیکی: نژادهای آفریقایی و مردان بالای 40 سال، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان لب قرار دارند.

6- مصرف الکل : مصرف الکل، خطر ابتلا به سرطان لب را افزایش می دهد.

7- در معرض نور آفتاب بودن(همچون کوهنوردی و اسکی) : افرادی که بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند مثل طبیعت گردان و یا از نورها و اشعه های مصنوعی استفاده می کنند (مثل تخت های سولاریوم که برای برنزه کردن استفاده می شوند)، در معرض ابتلا به سرطان لب می باشند. این گونه افراد به سرطان پوست نیز مبتلا می شوند.

اگر فرد مبتلا به سرطان لب، خونریزی داشته باشد و متوقف نشود، و یا علایم غیر معمول مثل مشکل در خوردن و آشامیدن و قورت دادن غذا داشته باشد، حتما باید با پزشک متخصص خود در میان بگذارد
علایم سرطان لب
سرطان لب در ابتدای بیماری ممکن است بدون علامت باشد.
وقتی که علایم سرطان لب بروز می کند، شایعترین علامت آن درد است که معمولا بهبود نمی یابد.
در اغلب موارد سرطان لب از لب پایین شروع می شود و گسترش می یابد.
سرطان لب ناشی از تغییرات یا رشد غیرطبیعی سلول های دیسک مانندی است که روی لب را می پوشانند.

علایم شایع سرطان لب عبارتند از :
- خونریزی از لب
- تغییر یک منطقه از لب
- بزرگ شدن گره های لنفاوی
- ایجاد توده هایی بر روی لب
- درد در ناحیه لب
- کرختی و احساس سوزن سوزن شدن لب
- ورم در ناحیه فک و دهان
- ایجاد منطقه ای ضخیم بر روی لب
- تغییر صدا
- گلودرد یا احساس اینکه چیزی در گلو گیر کرده است

سرطان لب
علایمی که ممکن است بیانگر یک بیماری جدی باشد
اگر سرطان لب تحت درمان قرار نگیرد می تواند منجر به بروز بیماری های خطرناکی شود.

اگر فرد مبتلا به سرطان لب، خونریزی داشته باشد و متوقف نشود، و یا علایم غیر معمول مثل مشکل در خوردن و آشامیدن و قورت دادن غذا داشته باشد، حتما باید با پزشک متخصص خود در میان بگذارد.

این علایم جدی عبارتند از :
- خونریزی بیش از حد
- تب بالا
- بی حالی
- ضربان قلب سریع
باید توجه داشت که سرطان لب و دهان ممکن است هیچ نشانه ای نداشته باشد و گاهی اوقات طی معاینه دندان ها توسط دندانپزشک مشخص می گردد
درمان سرطان لب
اگر سرطان لب زود تشخیص داده شود، می تواند با درمان هایی نظیر جراحی و پرتودرمانی بهبود یابد.
بیمارانی که سیگار می کشند، بهتر است سیگار کشیدن را قبل از شروع دوره درمان متوقف کنند.

1- عمل جراحی: عمل های جراحی متعددی برای افراد مبتلا به سرطان لب وجود دارد و پزشک متخصص بسته به میزان گسترش سرطان ممکن است قسمت های خاصی از تومور سرطانی را بردارد.

2- پرتودرمانی : اشعه های ایکس xبرای از بین بردن سلول های سرطانی به کارمی روند و یا مانع رشد آنها می شوند. از آنجا که در پرتو درمانی می توان اشعه x را به قسمت خاصی از بدن محدود کرد و تاباند، می توان برای درمان سرطان های قسمت های کوچک از آن استفاده کرد.

3- شیمی درمانی : در شیمی درمانی سرطان لب از موادی مانند سیس پلاتین برای مبارزه با سلول های سرطانی استفاده می شود.

مواردی که پزشک قبل از درمان سرطان لب باید آنها را مد نظر قرار دهد
- فرد در چه مرحله ای از سرطان است؟
- کدام منطقه از لب و دهان درگیر تومور شده است؟
- آیا سرطان به رگ های خونی هم منتقل شده است یا نه؟
- اندازه تومور چقدر است؟
- ظاهر بیمار چگونه است و آیا توانایی صحبت کردن یا غذاخوردن را دارد؟
- سن بیمار و سلامت عمومی او چطور است؟

تذکر: در برنامه های کوهنوردی از لبان خود در برابر اشعه آفتاب با استفاده از کرمهای مخصوص لب همچون چپ استیک که در داروخانه ها موجود می باشد بیشتر مراقبت کنیم.

دکتر حمید مساعدیان - با تشکر از سایت تبیان